13 มีนาคม วันช้างไทย ให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ช้างก่อนจะสาย…
ช้างถือว่าเป็นสัตว์ใหญ่ที่อยู่คู่บ้าน คู่เมืองไทยมาโดยตลอด แต่สถานการณ์ช้างในปัจจุบันน่าเป็นห่วง จำนวนช้างตามธรรมชาติเริ่มลดน้อยลงเชื่อมโยงกับปริมาณพื้นที่ป่าซึ่งเป็นแหล่งอาหารของช้างลดน้อยลง
ปัจจุบันยังคงมีจำนวนช้างป่าราว 3,500-4,000 ตัวกระจายในป่าอนุรักษ์ 68 แห่งที่พบช้างป่าอาศัยใน 7 กลุ่มป่า ได้แก่ กลุ่มป่าตะวันตก เช่น แก่งกระจาน สลักพระ ห้วยขาแข้ง จำนวน 400-600 ตัว กลุ่มป่ารอยต่อตะวันออก 5 จังหวัด จำนวน 300-400 ตัว กลุ่มป่าภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และกลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ เช่น ภูเขียว น้ำหนาว เขาใหญ่ ตาพระยา 500-600 ตัว จำนวนกลุ่มป่าภาคใต้คลองแสง-เขาสก จ.สุราษฎร์ธานี จำนวน 100-150 ตัว และกลุ่มป่าภาคเหนือ จำนวน 110-300 ตัว (ข้อมูลจาก http://news.thaipbs.or.th/content/260775)
ช้างกินอาหารเฉลี่ยวันละประมาณ 200 กิโลกรัมต่อวัน เป็นปริมาณที่เยอะมากฉะนั้นช้างจึงต้องการพื้นที่ป่าที่เป็นแหล่งอาหารที่เป็นบริเวณกว้างมากๆในการหากิน และเมื่อมีการรบกวนจากมนุษย์ เช่น การตัดถนน,การวางแนวสายส่งแรงสูง หรือแม้กระทั่งการบุกรุกพื้นที่ป่าเพื่อทำการเกษตร จึงมีส่วนให้พื้นที่ป่าถูกตัดขาดและพื้นที่ป่าลดลงเรื่อยๆ นำไปสู่เหตุขัดแย้งระหว่างคนกับช้างที่เกิดขึ้นเป็นระยะๆที่เราได้ยินจากข่าว
ช้างป่าจัดเป็นสัตว์ป่าที่อยู่ในประเภท Umbrella species หรือ สายพันธุ์ผู้ให้ร่มเงาเกื้อกูลกับสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆในป่า ยกตัวอย่างเช่น การสำรวจและเป็นผู้บุกเบิกโป่งอันเป็นแหล่งแร่ธาตุสำคัญให้สัตว์ที่กินพืช ช้างจะนำและเป็นสัตว์ที่เปิดโป่งเป็นลำดับแรก จากนั้นสัตว์ป่าชนิดอื่นๆจะเข้าไปใช้ประโยชน์ตามมา อีกหนึ่งตัวอย่าง คือ การกินอาหารของช้างป่ามักจะดึงยอดไม้ที่อยู่สูงลงมากิน ในส่วนที่กินไม่หมดที่เป็นลูกไม้และส่วนๆอื่นๆจะเป็นอาหารให้กับสัตว์ที่หากินพื้นล่างที่เอื้อมสูงไม่ถึง ฉะนั้นหากวางแผนอนุรักษ์ช้างได้ประสบความสำเร็จ ย่อมจะมีส่วนช่วยในการอนุรักษ์สัตว์ชนิดอื่นๆในป่าได้อีกด้วย
ณ ศูนย์รวมตะวัน ช้างป่าได้แวะเวียนเข้ามาทักทายที่ศูนย์ฯทุกปีโดยเฉพาะในช่วงของมะม่วงสุกหรือหน้าแล้งอาหารและน้ำในป่าไม่พอเพียง หากมีค่ายในช่วงนั้นเรามักจะพบความตื่นเต้นและลุ้นที่จะพบกับพี่ใหญ่ (ช้างป่า) อยู่เสมอ มีหลักฐานยืนยันหนึ่งที่ครั้งหนึ่งเขาได้มาเยี่ยมเยียนเรา ดูคลิปด้านล่างได้เลยครับ
เราคิดเสมอว่าหากช้างมีอาหารและน้ำในป่าเพียงพอ เขาคงไม่ออกมารบกวนเราจริงไหมครับ ฉะนั้นหากเราช่วยกันอนุรักษ์ผืนป่าให้เพิ่มจำนวนมากขึ้น ก็เท่ากับว่าเป็นการอนุรักษ์ช้างและสัตว์ป่าอื่นๆไปด้วย
ช้างอยู่ได้ คนอยู่ได้ เราอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขได้