ชื่อไทย ขี้หนอน
ชื่อท้องถิ่น ขี้มอด (นครราชสีมา ขอนแก่น)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Zollingeria dongnaiensis Pierre
ชื่อวงศ์ SAPINDACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลักษณะทั่วไป ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 20 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดรูปไข่หรือเป็นพุ่มกลม โปร่ง เปลือกนอกสีเทาดำ เรียบ แตกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ มีรูระบายอากาศสีน้ำตาลทั่วไป เปลือกในสีขาว มีหนามยาวๆ อยู่ประปรายตามลำต้นหรือกิ่งไม้
ลักษณะใบ ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงเวียน มีใบย่อย 4-8 คู่ ใบย่อยเรียงสลับกึ่งเวียน รูปร่างใบย่อยรีหรือขอบขนานหรือรุปไข่กลับหัว ปลายใบย่อยแหลมหรือเว้าบุ๋ม ฐานใบย่อยเบี้ยว ขอบใบย่อยเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบอ่อนมีขนนุ่ม ใบแก่เกลี้ยงก่อนร่วงมีสีเหลือง ขนาด 2.5-5 x 5-12 เซนติเมตร
ลักษณะดอก ช่อแบบแยกแขนง ที่ง่ามใบหรือปลายกิ่ง ดอกขนาดเล็ก กลีบเลี้ยงกลีบดอกอย่างละ 5 กลีบ กลีบดอกสีขาวหรือเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อนๆ
ลักษณะผล ผลแห้งมีครีบบางๆ 3 ครีบ ผลแก่สีน้ำตาล
ระยะการออกดอกติดผล
ออกดอกเดือนพฤศจิกายน-มกราคม ผลแก่เดือนมกราคม-มีนาคม
เขตการกระจายพันธุ์
พบในป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง
การใช้ประโยชน์
เปลือก : นำไปตีกับน้ำนำมาซักผ้าได้
แหล่งข้อมูล : สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้