แล้ง…ติดไซเรน เตรียมรับปรับตัวอย่างไรเมื่อภัยแล้งมา
ในปีนี้คนไทยประสบกับปัญหาภัยแล้งที่มีแนวโน้มรุนแรงกว่าทุกปีที่ผ่านมา สังเกตได้จากปริมาณน้ำฝนที่น้อยผิดปกติ ซึ่งหากเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมาพบว่าในปีนี้มีปริมาณน้ำที่สะสมผิวดินน้อยกว่าปีที่ผ่านมาอย่างเห็นได้ชัด ปัญหาดังกล่าวได้เริ่มส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของประชาชนในหลายพื้นที่โดยเฉพาะภาคเกษตร ภาคครัวเรือน ตลอดจนภาคอุตสาหกรรมที่จำเป็นจะต้องมีการวางแผนเพื่อรับมือและแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน
จากสถานการณ์ที่เป็นอยู่ทุกวันนี้ถือเป็นสัญญาณอันตรายที่จะต้องติดไซเรนเพื่อกระตุ้นเตือนคนไทยว่า อย่าประมาทในการใช้น้ำ เพราะมีแนวโน้มว่าพวกเราจะได้รับผลกระทบจากปัญหานี้ไปอีกนานหรืออาจเป็นไปได้ว่าเราจะต้องรอจนกว่าฤดูฝนหน้าจะมาเยือนในช่วงกลางปี
วันนี้เราจึงมีวิธีการรับมือกับปัญหาภัยแล้งง่ายๆ โดยเริ่มจากสองมือเล็กๆ ของเราเอง ด้วยหลัก 3 อ. ซึ่งเกิดจากแนวคิดที่ว่า “เมื่อพบปัญหาที่ยิ่งใหญ่ ให้เริ่มแก้ไขจากจุดเล็กๆ” เสมอ
หลัก 3 อ. กุญแจแก้ไขปัญหาภัยแล้ง
อ อุปกรณ์ ปรับเปลี่ยนอุปกรณ์หรือสุขภัณฑ์ประหยัดน้ำ
ชักโครก
- ติดตั้งชักโครกที่มีการใช้น้ำไม่เกิน 6 ลิตรต่อการกด 1 ครั้ง
- ติดตั้งชักโครกที่มีระบบ Dual flush ซึ่งจะใช้น้ำปริมาณเหมาะสมและสอดคล้องวัตถุประสงค์การใช้
ก๊อกน้ำ
- ก๊อกน้ำบริเวณอ่างล้างหน้า ควรเป็นชนิดที่มีอุปกรณ์เติมอากาศ (Aerator) จะช่วยลดการใช้น้ำมากกว่าก๊อกน้ำปกติทั่วไปได้มากถึง 40%
- ติดตั้งก๊อกน้ำที่มีช่วงการหมุนเปิด – ปิด ไม่เกิน 90 องศา ทดแทนการใช้ก๊อกน้ำที่มีวาล์วชนิดหมุน 360 องศา ซึ่งจะช่วยลดระยะเวลาขณะปิดน้ำ ซึ่งมีผลต่อปริมาณน้ำที่ใช้
- หากเป็นก๊อกน้ำชนิดกดอัตโนมัติ เซนเซอร์หรือฟลัชวาล์ว ควรตั้งเวลาให้น้ำไหลออกมาไม่เกิน 7 วินาที ซึ่งเป็นระยะเวลาที่มีการชำระล้างสะอาดและใช้น้ำในปริมาณน้อยที่สุด
ฝักบัวอาบน้ำ
- ติดตั้งฝักบัวที่ได้มาตรฐาน ซึ่งควรมีพื้นที่หน้าตัดแคบและจำนวนรูไม่มากจนเกินไป
อ อุปนิสัย ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้น้ำให้ประหยัด
- ไม่เปิดน้ำทิ้งไว้ระหว่างการแปรงฟันหรือถูสบู่ เพราะจะทำให้สูญเสียน้ำโดยเปล่าประโยชน์
- ไม่ควรใช้เวลาอาบน้ำมากจนเกินไป (ไม่เกิน 10 – 15 นาที)
- ควรปรับวิธีการล้างจาน โดยการใช้ผ้าหรือกระดาษเช็ดคราบสกปรกให้หมดก่อนนำไปล้าง ซึ่งวิธีนี้จะช่วยประหยัดน้ำได้มากขึ้น
- น้ำที่ผ่านการใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่ เช่นน้ำที่ผ่านการซักผ้าหรือล้างจาน ให้มารดน้ำต้นไม้หรือล้างพื้นนอกบ้าน เป็นต้น
- พกกระบอกน้ำส่วนตัว ในกรณีที่เรามีกระบอกน้ำติดตัวไปทุกที่ เราสามารถลดการสูญเสียน้ำที่เหลือจากการดื่มโดยใช้แก้วทั่วไป นอกจากนี้ยังเป็นการลดปริมาณขยะประเภทพลาสติกได้อีกด้วย
อ อุดรูรั่ว หมั่นตรวจสอบอุปกรณ์เพื่อลดจุดรั่วไหล
- ตรวจสอบมิเตอร์น้ำ สังเกตการใช้น้ำ จากตัวเลขที่ผิดปกติบนมิเตอร์หรือบิลค่าน้ำรายเดือน หากพบว่ามีการใช้น้ำมากผิดปกติควรมีการตรวจสอบจุดรั่วไหลต่อไป
- ตรวจสอบท่อน้ำ หมั่นสังเกตท่อน้ำบริเวณบ้านชำรุดหรือรั่วไหลหรือไม่ หากพบว่าผนังบ้านบริเวณแนวท่อมีความชื้น สนามหญ้ามีจุดที่หญ้าหนาแน่นผิดปกติ ให้สันนิษฐานว่ามีการรั่วซึมของท่อน้ำ ควรตรวจสอบเพื่อซ่อมแซมต่อไป
- ตรวจสอบอุปกรณ์น้ำ หากพบว่าบริเวณหัวก๊อกหรือข้อต่อมีน้ำหยดตลอดเวลา ให้ดำเนินการซ่อมทันที
- ตรวจสอบการรั่วไหลของชักโครก ให้นำสีผสมอาหารเติมลงในถังพักน้ำ หากพบว่ามีน้ำจากสีที่เติมไหลลงในชักโครกตลอดเวลา แสดงว่ามีการชำรุดของอุปกรณ์ ให้รีบซ่อมแซมทันที
เพราะน้ำเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าต่อทุกสรรพชีวิตบนโลก หากโลกขาดน้ำเราก็คงต้องขาดลมหายใจ ดังนั้นหลัก 3 อ จึงถือเป็นกุญแจสำคัญที่มนุษย์มือเล็กๆ อย่างพวกเราควรยึดและปฏิบัติเพื่อฝ่าวิกฤติภัยแล้งนี้ไปด้วยกันให้ได้
ด้วยความปรารถนาดีจากสมาคมพัฒนาคุณภาพสิ่งแวดล้อมและศูนย์รวมตะวัน