admin
,

สิ่งชีวิตเล็กๆเรียกว่าแมลง เมื่อแมลงหายไป ความเสียหายที่ตามมาไม่เล็ก

หากจะเอ่ยถึงสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่เรียกว่า แมลง คงไม่มีใครไม่รู้จัก เมื่อนึกถึงแมลงบางชนิดอาจทำให้บางคนเกลียดกลัว แมลงหลายชนิดเป็นพาหะนำโรค หลายชนิดเป็นศัตรูพืช แต่อีกหลากหลายชนิด นักวิทยาศาสตร์ประเมินว่าแมลงในโลกนี้มีมากถึง 1.5-30 ล้านชนิด หรือเมื่อเทียบกับชนิดของสัตว์อื่นๆในโลกแมลงมีมากถึง 50.8% ของทั้งหมด สำหรับในประเทศไทยซึ่งอยู่ในเขตร้อนชื้น ส่งผลให้มีความหลากหลายทางชีวภาพของแมลงสูง โดยในประเทศไทยมีความหลากหลายของแมลงกว่า 1 แสนชนิดเลยทีเดียว แมลงมีความสามารถในการขยายพันธุ์ได้แบบจำนวนมากและรวดเร็ว ซึ่เรียกได้ว่าประสบความสำเร็จได้มากกว่าสิ่งมีชีวิตอื่นๆ แต่เมื่อเร็วๆนี้ มีข่าวที่ดูไม่น่าเชื่อแต่นี้คือเรื่องจริงเกี่ยวกับการลดลงของแมลงและผลกระทบอื่นๆที่จะตามมา

 

แมลงตัวเล็กแต่ประโยชน์นั้นมากมาย

จริงอยู่ว่าแมลงหลายๆชนิดเป็นโทษต่อเรา เช่น เป็นพาหะนำโรค,ตัวเบียนคนและสัตว์ เช่น เห็บ เหา,ทำลายผลผลิตทางการเกษตร หรือ ทำรายเสื้อผ้าหรือของใช้ในบ้าน แต่แมลงส่วนใหญ่ในโลกก็สร้างประโยชน์ให้กับเรา เช่น แมลงพวกตัวห้ำและตัวเบียนช่วยกำจัดแมลงศัตรูพืช ผลิตภัณฑ์จากแมลงไม่ว่าจะเป็นน้ำผึ้ง ครั่ง ไหม เราได้ใช้ประโยชน์เสมอ และแม้กระทั่งการใช้ตัวเองแมลงบางชนิด เช่น หิ่งห้อย เป็นตัวบ่งชี้ถึงสภาวะแวดล้อมว่าอยู่ในสถานะใด ที่สำคัญคือ มีการกล่าวถึงอนาคตเมื่อเราไม่สามารถหาโปรตีนจากเนื้อสัตว์ได้ แหล่งโปรตีนที่ยอดเยี่ยม คือ แมลงนี้เอง ซึ่งแมลงมีโปรตีนสูงร้อยละ 70 ของน้ำหนักแห้ง จนขนาดที่ว่านักวิทยาศาสตร์บางประเทศนำแมลงไปทดลองทำขนมปังกันเลยทีเดียว

ประโยชน์อันล้ำค่าอีกอย่างหนึ่งที่ไม่พูดถึงไม่ได้ เพราะเป็นเรื่องที่เชื่อมโยงไปถึงความมั่นคงทางด้านอาหารของมนุษยชาติ นั้นก็คือ หน้าที่ของการผสมเกสรดอกไม้ ซึ่งร้อยละ 80 ของการผสมเกสรของพืชทั่วโลกเกิดขึ้นโดยผึ้ง โดยเฉพาะพวกผลไม้ ผัก ถั่ว รวมไปถึงโกโก้และกาแฟด้วย ซึ่งหากขาดผึ้วและแมลงที่เป็นประโยชน์ต่อการขยายพันธุ์พืชอื่นๆ ย่อมจะส่งผลต่อการการลดลงของแหล่งอาหารที่จำเป็นของคนและสัตว์

 

แมลงกำลังจะหายไป

อาจจะเพราะแมลงตัวเล็กและไม่สามารถส่งเสียงบอกเราได้ให้รู้เรื่องได้ ถึงการลดลงอย่างน่าตกใจของแมลง โดย ดร.ฟรานซิสโก ซานเชส-บาโย นักวิทยาศาสตร์ด้านนิเวศวิทยากล่าวว่า อัตราการลดลงของแมลงรวดเร็วมากในสิบปีจากนี้แมลงจะหายไปจาก 1 ใน 4 และอีก 100 ปีข้างหน้าแมลงจะไม่เหลืออยู่เลย

 

จะอะไรขึ้นเมื่อแมลงหายไปเกิด

อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ นักวิทยาศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่เคยกล่าวว่า “หากผึ้งสูญพันธุ์ มนุษย์เราก็จะสูญพันธุ์ภายใน 4 ปีให้หลัง” นับเป็นหายนะครั้งยิ่งใหญ่ที่เปรียบได้เท่ากับความรุนแรงของการสูญพันธุ์ครั้งที่ 6 เพราะเมื่อแมลงหายไปนั้นก็หมายถึงว่า ผู้ผสมเกสรก็หายไป เป็นผลให้ผลไม้หรือการดำรงพันธุ์ของต้นไม้ก็หายไป  แมลงที่เป็นอาหารสัตว์ต่างๆ เช่น กบ นกชนิดที่กินแมลง ก็จะหายไป เป็นผลให้สัตว์ที่กินต่อกันเป็นทอดๆในระดับสูงกว่าของระบบนิเวศก็หายไปเช่นกัน เมื่อถึงเวลานั้นอาจกล่าวได้ว่าเป็นการล่มสลายของระบบนิเวศเลยทีเดียว

 

สาเหตุสำคัญของการหายไปของแมลง

นักกีฎวิทยาได้ให้คำตอบเรื่องนี้ว่า สาเหตุสำคัญของการลดลงของแมลงอย่างน่าใจหาย คือ การบุรุกพื้นที่ป่าและใช้ยาฆ่าแมลงในการเกษตรเชิงอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ รวมถึงปัจจัยหนุนอย่างอื่นๆ เช่น ภาวะโลกร้อนที่ทำให้เกิดภาวะแปรปรวนของสภาพอากาศจนไม่เอื้อต่อการดำรงอยู่ของแมลง การรุกรานของสัตว์ต่างถิ่น ปรสิต รวมถึงโรคระบาด

 

เราจะช่วยได้อย่างไร ?

ในบทบาทของคนทำการเกษตรอาจจะต้องมองย้อนกลับว่า การใช้สารเคมีในการเกษตรสุดท้ายนั้นก็ย้อนมาส่งผลกระทบต่อตัวเกษตรกรเองหากเป็นไปได้ควรจะหาแนวทางในการทำเกษตรอินทรีย์จะดีกว่า เริ่มจากจุดเล็กๆค่อยๆทำจนสำเร็จ สำคัญที่ใจถึงแม้ช่วงแรกอาจต้องสู่กับอุปสรรคหลายๆอย่าง ส่วนในฐานะผู้บริโภคอย่างเรา ที่จะทำได้ คือ การเลือกบริโภคแบบกินใกล้บ้าน เลือกกินให้ถูกฤดูกาล ช่วยกันซื้อพืชผักปลอดสารสนับสนุนให้เกษตรกรอยากปลูกผักปลอดสารพิษมากขึ้น ตลาดรองรับมากขึ้น

ช่วยกันคนละไม้คนละมือเริ่มจากการปรับเปลี่ยนที่ตัวเราเพื่อความอยู่รอดของแมลงตัวน้อย และนั้นหมายความว่า เราก็อยู่รอดด้วยนั้นเอง

** ศึกษาเรื่องราวของแมลงที่สำรวจพบได้ที่ศูนย์รวมตะวันได้ที่ แมลงในศูนย์รวมตะวัน

ขอบคุณข้อมูลจาก